از نگاه استاد پیرنیا، هنر و معماری ایران دارای چند اصل است که این اصول عبارت اند از:
مردم واری
به معنی رعایت تناسب میان ساختمان با اندام های انسان برای مثال در و پنجره، تاقچه و پستویی که برای انبار رختخواب بکار می رفته همگی اندازه های مناسب داشتند.
پرهیز از بیهودگی
در معماری ایران از کار بیهوده و اسراف در ساختمان سازی پرهیز می کردند. در واقع تمام نگارگری ها در ساختمان با دلیل انجام می شده است؛ برای مثال اگر در اُرسی و پنجره با چوب و یا گچ و شیشه های رنگین گره سازی می کردند برای این است که در برابر آفتاب تند و گاهی سوزان، پناهی باشد تا چشم را نیازارد.
نیارش
نقش ایستایی، فن ساختمان و ساختمایه(مصالح) شناسی گفته می شود.
خود بسندگی
معماران ایرانی تلاش می کردند مصالح مورد نیاز خود را از نزدیک ترین جاها بدست آورند؛ به این دلیل که کار ساخت با شتاب بیشتری انجام می شده و ساختمان با طبیعت سازگارتر می شده است.
درونگرایی
معمولا در سامان دهی فضاهای ساختمان باور های مردم، بسیار کار ساز بوده است. یکی از باورهای مردم ایران ارزش نهادن به زندگی شخصی و حرمت که این امر در معماری ایران را درونگرا ساخته است.
توجه به شرایط اقلیمی بسیار حائز اهمیت است. باید موقعیت جغرافیایی ساختمان و شرایط آب و هوایی آن به دقت مورد بررسی قرار گیرد. برخی از متریال‌ها و یا فرم ها مناسب برای هر نوع آب و هوایی نیستند. به عنوان مثال ، استفاده از چوب در شهرهای با بارندگی فراوان توصیه نمی‌شود. تأثیرگذاری مواد و مصالح نیز باید در نظر گرفته شود. استفاده از مصالحی که در منطقه در دسترس است ، اجرای نمای ساختمان را سهل‌تر می‌کند. استفاده از متریال‌هایی که از شهرهای دیگر باید حمل شوند ، ممکن است هزینه حمل و نقل را به هزینه اجزای نما افزایش دهد. علاوه بر این ، شرایط آب و هوایی نیز باید در انتخاب مواد تأثیرگذار باشد. معماران در مرحله طراحی نما، ابتدا تمامی نیازها و شرایط را مورد بررسی قرار می‌دهند و سپس بر اساس این مطالعه ، بهترین نوع نما را طراحی می‌کنند.
اصول اساسی در طراحی نما که رعایت آنها برای طراحان و معماران الزامیست عبارتند از :
توجه به شرایط اقلیمی
توجه به شرایط اقلیمی بسیار حائز اهمیت است. باید موقعیت جغرافیایی ساختمان و شرایط آب و هوایی آن به دقت مورد بررسی قرار گیرد. برخی از متریال‌ها و یا فرم ها مناسب برای هر نوع آب و هوایی نیستند. به عنوان مثال ، استفاده از چوب در شهرهای با بارندگی فراوان توصیه نمی‌شود.تأثیرگذاری مواد و مصالح
استفاده از مصالحی که در منطقه در دسترس است ، اجرای نمای ساختمان را سهل‌تر می‌کند. استفاده از متریال‌هایی که از شهرهای دیگر باید حمل شوند ، ممکن است هزینه حمل و نقل را به هزینه اجزای نما افزایش دهد.اصول و مقررات طراحی نما
استفاده از هر نوع مصالح و فرمی برای طراحی نما امکان پذیر نیست. معماران و طراحان با رعایت قوانین شهرداری به طراحی نما می‌پردازند. به عنوان مثال ، در برخی از شهرها ، طراحی نماهای با جزئیات برجسته به شدت محدود شده است.سلیقه کارفرما
نمای ساختمان باید با سلیقه کارفرما همخوانی داشته باشد. بنابراین ، طراحان در انتخاب طرح نما باید سلیقه کارفرما را در نظر بگیرند.سبک طراحی نما
یکی از اصول دیگر نمای ساختمان ، انتخاب سبک طراحی مناسب با کاربری و منطقه ساختمان است. نمای ساختمان می‌تواند به انواع مختلف مانند مدرن ، کلاسیک ، سنتی ، مینیمال و غیره طراحی شود.هزینه طراحی نما
اگر بودجه مشخصی برای طراحی نمای ساختمان وجود داشته باشد ، طراح قادر خواهد بود از چه متریالی استفاده کند. در صورتی که محدودیت بودجه وجود نداشته باشد ، بر اساس اصول طراحی نما ، بهترین نوع سبک و مصالحس را انتخاب می‌کند.قابلیت اجرای نما
در طراحی نمای ساختمان ، باید در کنار رعایت اصول طراحی ، به قابلیت اجرا و جزئیات اجرایی نیز باید توجه کرد. مسائلی از قبیل وزن نما ، نحوه اتصال نما به ساختمان ، و روش اجرای نما ، در زمان طراحی نما باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد.نورپردازی نما
همانطور که زیبایی نمای ساختمان در طول روز اهمیت دارد ، نورپردازی نیز در طول شب اهمیت دارد. با استفاده از نورپردازی مناسب ، علاوه بر روشن شدن ساختمان ، آن را به شکلی بهتر و زیباتر می‌بیند.
موارد با اهمیت در طراحی نمای ساختمان
اهمیت بالکن ها در طراحی نمای ساختمان
بالکن‌ها ، تراس‌ها و ایوان‌ها اجزایی از ساختمان هستند که می‌توانند به طرز قابل ملاحظه‌ای بر تأثیرات نمای خارجی ساختمان افزوده شوند. این فضاها را می‌توان به عنوان مکان‌هایی جذاب برای نصب عناصر فرهنگی در نظر گرفت. یک نکته حائز اهمیت در ایجاد این فضاها، مقاومت آنها در برابر عوامل محیطی مانند هوا است.اهمیت پنجره در نمای ساختمان
پنجره‌ها ، علاوه بر اینکه به عنوان عنصر اصلی تأمین‌کننده نور داخلی عمل می‌کنند ، نقش بسیار حیاتی در شکل و ظاهر خارجی ساختمان نیز ایفا می‌کنند. این پنجره‌ها معمولاً به شکل‌ها و اندازه‌های مشابه در سطح بنا قرار می‌گیرند. تنوع در ابعاد ، شکل و موقعیت پنجره‌ها در ساختمان‌های مختلف ، تحت تأثیر عوامل گوناگونی نظیر عرض بنا ، شرایط اقلیمی و آب و هوا به وجود می‌آید.رنگ و بافت
یکی از اصول مهم در طراحی نما، در نظر گرفتن انتخاب رنگ است. نمی‌توان هر نوع رنگی را برای طراحی نما در نظر گرفت ، زیرا با توجه به مصالح مورد استفاده ، رنگ نما ممکن است متغیر باشد. این امکان وجود دارد که مصالح مورد استفاده در نمای ساختمان ، چندین رنگ مختلف داشته باشند. همچنین ، در انتخاب رنگ ، توجه به ساختمان‌های اطراف نیز اهمیت دارد. استفاده از مصالح متنوع می‌تواند امکان ایجاد بافت‌های متنوع بر روی نمای ساختمان را فراهم کند.ریتم در فضا
اکثراً از ریتم به عنوان یک اصل در موسیقی استفاده می‌کنیم ، در حالی که در معماری ، یکی از اصول حائز اهمیت در بخش‌های مختلف فضا ، رعایت ریتم است. اجزای نمای ساختمان باید با یکدیگر ، تحت تأثیر یک ریتم ، به هماهنگی برسند.سادگی
یکی از اصول طراحی نما ، رعایت سادگی است. در طراحی نما ، باید به سادگی توجه کرده و این ویژگی را در کنار سایر اصول نگه داشت. سادگی ، بخشی از جذابیت نما را شکل می‌دهد. به کارگیری متریال یکدست ، رعایت تنوع ، و تداوم شکل و فرمی که با ساختمان همخوانی داشته باشد ، به ایجاد سادگی و زیبایی نما کمک می‌کند.پیوستگی و انسجام
در نگاه به یک ساختمان ، باید به صورت کلی پیوستگی آن را در نظر بگیریم. پیوستگی در ساختمان از طریق فرم و شکل نما و همچنین در ترکیب شکل و بافت باید آشکار باشد. حضور پیوستگی بین طبقات مختلف و همچنین در یک طبقه میان بخش‌های متفاوت نما امری ضروری است.عنصر شاخص
در طراحی نما برخی از ساختمان‌ها ، احتمالاً لازم باشد یک بخش را برجسته کنیم. این عمل باعث جلب توجه به آن بخش نسبت به قسمت‌های دیگر می‌شود.تقارن
توازن ، یکی از روش‌های برقراری هماهنگی در هر نوع طراحی ، به شمار می‌رود. در طراحی نمای ساختمان همواره لازم نیست طرح نما کاملاً متقارن باشد ، اما وجود توازن امری ضروری است. در برخی از نماهای ساختمان مانند طراحی نماهای کلاسیک یا رومی توازن حیاتی است.
انواع طراحی و اصول آنها
اصول طراحی نمای کلاسیک
نماهای رومی و کلاسیک، جزو انواع متداول نماهای ساختمان هستند که توسط بسیاری از کارفرماها انتخاب می‌شوند. احتمالاً بخش مهم‌ترین از اصول طراحی نماهای رومی و کلاسیک ، طراحی و اجرای صحیح جزئیات است. برخی از اصول طراحی نمای رومی شامل انتخاب متریال مناسب مانند سنگ برای نمای کلاسیک، استفاده از ستون‌ها و جزئیات طراحی، ایجاد برجستگی‌های نما، طراحی دور پنجره‌ها و ورودی است. در طراحی نماهای کلاسیک، توجه به قوانین شهرداری یکی از نکات مهم است، زیرا اجرای برخی از نماهای رومی در شهرها تحت ممنوعیت یا دارای ضوابط خاصی است.
اصول طراحی نمای مدرن
نماهای مدرن مناسب برای انواع مختلف ساختمان‌های مسکونی، اداری، یا تجاری هستند و مصالح مورد استفاده در طراحی نما بسیار تأثیرگذار است. با ترکیب متریال‌های مختلف، می‌توان نماهای مدرن متنوعی را طراحی کرد. برخی از اصول طراحی نمای مدرن شامل انتخاب متریال مناسب، کاهش جزئیات و پیچیدگی در طرح‌های نما، و استفاده از شکل و فرم‌های هندسی می‌باشد.
اصول طراحی نما نئوکلاسیک
برای طراحی نمای ساختمان نئوکلاسیک، آشنایی با سبک و جزئیات طراحی نئوکلاسیک امری ضروری است. این سبک از سمبل‌های برجسته دوران کلاسیک استفاده می‌کند، اما با کمترین جزئیات طراحی متمایز می‌شود. در واقع، نمای نئوکلاسیک از پرکاری و شلوغی سبک کلاسیک کاسته شده و در مقایسه با سبک مدرن، تا حدی شلوغ‌تر به نظر می‌آید.
هزینه‌ی طراحی نمای ساختمان
هزینه مورد نیاز برای اجرای نمای ساختمان ، یکی از نکات کلیدی در اصول طراحی نماست. عوامل متعددی بر قیمت نمای ساختمان تأثیر می‌گذارند ، از جمله روش اجرای نما ، سبک طراحی نما ، نوع متریال مورد استفاده ، مساحت نما ، و زمان مورد نیاز برای اجرا است. استفاده از نرم‌افزارهای مختلف برای طراحی نما و ارائه آن به کارفرما نیز امکان‌پذیر است ، که برخی افراد به علاوه طرح سه بعدی از انیمیشن نیز برای ارائه پروژه استفاده می‌کنند ، و این نیز تأثیرگذار بر قیمت طراحی و اجرای نماست.
نمای ساختمان ، از لحاظ طراحی ، مواد ساختمانی و انطباق با محیط اطراف نقش بسیار حیاتی در شکل‌دهی به هویت و کیفیت یک ساختمان ایفا می‌کند. توجه به جزئیات معماری ، استفاده از مواد با کیفیت ، بهینه‌سازی انرژی و ایجاد هماهنگی با محیط اطراف به ساختمان اعتباری جذاب و پایدار می‌بخشد.
دیدگاه خود را بنویسید